Amerika Birləşmiş Ştatları texnologiyada müasir tərəqqi, tədqiqat və inkişaf, ümumi təhlükəsizlik baxımından öz sözünü demiş ölkələr sırasındadır. Xüsusilə Pentaqon elm, texnologiya, mühəndislik və mexanika əsaslarına sahib olan Amerikan və qlobal inzibati bir qurumdur. Əsas funksiyası ölkədəki Müdafiə Nazirliyinə (ABŞ) nəzarət etmək olsa da, Pentaqon rəqəmsal sahələrdə, tədqiqat fakültələrində və inkişafda bir çox dünya ixtiralarının təməl sütunudur.
İnzibati təşkilat maliyyə baxımından müəyyən layihələr üçün əhəmiyyətli büdcələr ayıraraq, ali təhsil, milli və beynəlxalq şirkətlərin böyüməsi kimi sahələrdə dünyanın keçidində qlobal sponsorları dəstəklədi. Bu məqalə texnoloji inkişafa və müəyyən qlobal böyüməyə nail olmaq üçün Pentaqon tərəfindən dəstəklənən və maliyyələşdirilən müxtəlif ixtiraları qətiyyətlə nümayiş edir. Müxtəlif tədqiqat və inkişaf layihələri də Pentaqondan maliyyə və dəstək alıblar. Bunların əhəmiyyəti bu məqalədə araşdırılacaqdır.
Müasir miqyasda Pentaqon tərəfindən dəstəklənən və maliyyələşdirilən ixtiralar
Qlobal yeniliklər, hökumət qurumları Pentaqon kimi inzibati təşkilatlardan böyük maliyyə dəstəyi tələb edir. Texnoloji aləmdə olan bir neçə şirkətlər müasir və gələcək dövrlərdə rəqəmsallaşdırmanın təməlini qoymaq üçün Pentaqonun maliyyələşdirməsindən faydalanırlar. Aşağıda bu inzibati təşkilatlar tərəfindən dəstəklənən və ya maliyyələşdirilən bəzi ixtiralar göstərilib.
Müxtəlif universitetlər və IEEE sertifikatlı şirkətlər, hesablama proqramlaşdırma infrastrukturunu araşdırmaq, icad etmək və davamlı inkişaf etdirmək üçün Pentaqon rəhbərliyindən böyük məbləğdə maliyyə dəstəyi alıblar. Mikroçip texnologiyası aşağıdakı cari və çağdaş sahələrdə modernləşdirilmiş hesablama yolunda əsas tikinti əngəlləri idi:Tədricən baş verən yeniliklər sayəsində məlumat mərkəzlərinin anbarlarındakı məlumatların mürəkkəbliyinin azalması mikroçip texnologiyasının nəticəsidir. Mikroçip texnologiyası cihazların davamlı inkişafı ilə artan məlumatların heterojenliyi vasitəsilə məlumatların genişləndirilməsinə və həll yollarına gətirib çıxartdı. Massachusetts Texnologiya İnstitutu, mikroçip təkamülünün böyüməsində əsas rol oynayır. Bu da özlüyündə Pentaqonun ali təhsil müəssisələrini əhatə edən tədqiqat və inkişafdakı əhəmiyyətini nümayiş etdirir. Bugünkü hesablama infrastrukturunda aparatların modifikasiyasının sadəliyinə səbəb Pentaqon tərəfindən sıfırdan maliyyələşdirilmiş mikroçipdir.
Həm də GPS kimi bilinən Qlobal Mövqetəyineymə Sistemi 1990-cı ilin əvvəllərində Pentaqon rəhbərliyinin maliyyələşdirməsinin nəticəsi idi. Bu layihənin maliyyələşdirilməsi və dəstəklənməsi idarəetmənin izləmə (Pentaqon Müdafiə orqanında olduğu üçün səbəb təhlükəsizlik idi) və kosmik naviqasiya işində yüksək tərəfdaşlığı nəticəsində baş vermişdi. Bununla birlikdə, təkmilləşdirilmiş tədqiqat və inkişaf yolu ilə infrastruktur vaxtın sinxronizasiyası, qlobal peyk naviqasiya sistemi və əlaqədar infrastruktur kimi rəqəmsal yeniliklərin təməlini qoydu. Texnoloji yarlıqlardakı müxtəlif məxfi təşkilatlar vasitəsilə Pentaqon mobil texnologiyalar kimi müxtəlif hesablama infrastrukturlarında GPS-in inkisafını maliyyələşdirdi və dəstəklədi.
Pentaqonun müasir rəhbərliyi (xüsusilə bir sıra rəhbərlər) texnologiyanın bəzi boşluqlarla üzləşdiyi üçün GPS texnologiyasının istifadəsinin bahalı olması ilə bağlı narazılıqlarını bildirdilər. İddialara baxmayaraq, Pentaqon, sistemi yaxşılaşdırmaq üçün proaktiv kampaniyalar vasitəsilə GPS texnologiyasını və onunla əlaqəli yenilikləri maliyyələşdirməyə və dəstəkləməyə davam edir. İllik büdcələr qlobal mövqeləşdirmə sistemi infrastrukturunun tədqiqat və inkişaf yolu prosedurlarına köçürülməsi üçün kənara qoyulur.
Barkod Texnologiyaları
Demək olar ki, qablaşdırılmış və ya möhürlənmiş hər bir şeyin barkodu var. Buna belə baxın: Dünyanın əksər supermarketləri satış və alış prosesində malları və xidmətləri müəyyən etmək üçün barkod sistemindən istifadə edirlər. Barkod texnologiyası ilk dəfə 1970-ci ildə Pentaqon tərəfindən NSF kimi bilinən Beynəlxalq Elm Vəqfi ilə əməkdaşlıq edərək maliyyələşdirildi və dəstəkləndi. Avadanlıq hesablama infrastrukturunun inkişafı əvvəlcə tədqiqat səviyyəsində maliyyələşdirildi və daha sonra artefaktların inkişafı və onları oxumaq üçün şərait tətbiq olundu.
Müxtəlif təhsil sahələrində və inkişaf edən aparat təchizatı (hardware) şirkətlərində olan müasir barkod oxuyucuları və skanerlər Pentaqonun maliyyələşdirilməsindən faydalanan məhsullardır.Texnologiyanı barkodla əlaqəli səyləri müasir dünyada əl ilə məlumatların daxil olması zamanı baş verən insan səhvlərinin azaldılması və cilovlanmasına kömək edir. Bununla da işçi qüvvəsinin təliminə ayrılan vaxt və maliyyənin azaldılmasına nail olundu.
Pentaqon cəmiyyəti müasir google-un ilk maraqlı tərəfləri və xərcləyənləri arasında idi. Hər şey cəmiyyətin idarəetmə və kəşfiyyat xidmətlərini nəzarətdə saxlayaraq məlumat üstünlüyünü qorumağa çalışması ilə başladı.Pentaqon ictimaiyyəti nəzdində olan Birləşmiş Dövlət Kəşfiyyatı və daha sonra google-un təməlinə çevrilən Silikon Vadisi kimi bir çox şirkətlə əməkdaşlıq etdi. Pentaqon tərəfindən tədqiqat və inkişaf təşkilatının birbaşa maliyyələşdirilməsi onlayn dünyada işçi heyəti və təşkilatın təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədi ilə başladıldı.
Pentaqon iyirmi il əvvəl daha sonra müasir şəbəkə olaraq qəbul ediləcək şəbəkəni inkişaf etdirmək üçün əməliyyatlara rəhbərlik etdi. Pentaqon şəbəkə sahələrini idarə edən strategiya və siyasətlər qurmaq üçün qurucu təşkilatlarla işləyir. Pentaqon icmasının tabeliyində olan Müdafiə Kəşfiyyat Agentliyi universitetlərlə birlikdə maliyyələşdirmə, araşdırma və inkişaf yolu ilə güclü şəbəkələrin inkişafına və məlumat inteqrasiyasına kömək edir.
Hal-hazırda Pentaqon icması, xüsusilə süni zəka və maşın öyrənmə sahələrində müasir texnologiyanı inkişaf etdirəcək müxtəlif strategiyalar hazırlayırlar. Pentaqonun əsas icmasına, yəni süni zəka üçün müdafiə şöbəsinə görə, süni zəka kimi yeni texnoloji inkişaflardan yararlanmaq üçün tövsiyələr doğrulama və təsdiqləmə kimi müəyyən etik mülahizələrə riayət etməli olacaqlar.
Texnoloji fakültələrlə Pentaqon arasında bağlanan ən böyük müqavilələr — Son üç ildə
Dünyanın müxtəlif inzibati qurumlarının marağında olan müxtəlif texnoloji ixtiralar var. Məsələn Pentaqon. Əşyaların İnterneti (IoT), Süni İntellekt və Bulud Hesablamalar kimi texnologiyalar həm müasir həm də gələcək dünyada olan əməliyyat səriştələrini dəyişdirdiyi düşünülən az sayda hesablama infrastruklarıdırlar. Pentaqon sürətli texnoloji irəliləyişlər əldə etmək üçün müqavilə yolu ilə müxtəlif şirkətlərlə əməkdaşlıq edib. Aşağıda Pentaqon və texnoloji infrastruktur arasında imzalanmış ən böyük müqavilələrdən bəziləri göstərilib.
REAN Cloud kimi də bilinən İnformasiya Texnologiyaları şirkəti, ABŞ-ın Virginia ştatında Amazon veb xidmətləri ilə açıq tərəfdaşlıq yolu ilə müasir bulud hesablamaları sahəsində ixtisaslaşır. REAN-nin maliyyə hesabatları və müxbirləri vasitəsi ilə Müdafiə Nazirliyində, daha doğrusu bütün Pentaqon icmasında geniş bulud hesablamaları infrastrukturunu və əlaqədar xidməti gücləndirmək üçün şirkətə 950 Milyon ABŞ dolları məbləğində müqavilə təklif edildi. Texnoloji xidmət proqramı (SaaS) şirkətin texnoloji yarlığındakı ixtiraları təşviq etmək üçün naməlum texnologiyaların təqdim edilməsində iştirak edərək sövdələşmə müddətini sadələşdirmək üçün istifadə oluna bilər . REAN Cloud müəssisəsi bulud hesablamalar miqrasiyasında ixtisaslaşmış təşkilatdır və onun nüfuzu DIUx istehsal müqaviləsindəki diqqətə layiqdir.
Pentaqonda əhəmiyyətli bir cəmiyyət olan Amerika Birləşmiş Ştatları Hərbisinin rəqəmsallaşdırılması və bulud hesablamaları xidmətləri, eləcə də onunla əlaqədar infrastrukturun xarici qaynaqla təmin edilməsinə dair 2019-cu ildə imzalanmış onillik müqavilə inanılmazdır. JEDI kimi bilinən Birgə Müəssisə Müdafiə İnfrastrukturu bulud infrastrukturunu hərbiyə çevirmək mərhələsində dünyanın ən böyük texnoloji təşkilatı olan Microsoft ilə müqavilələr bağlayıb. Pentaqonun öz texnologiyasında inqilab etmək səyləri son üç ildə gözə çarpandır. Bu da onu göstərir ki, Pentaqon qlobal texnoloji qurumlarla işbirliyi etməyə və tərəfdaş olmağa davam edəcəkdir.
2020-ci ilin əvvəlində, Birləşmiş Ştatların Texniki Agentliyi , yəni Pentaqon intuitiv cərrahi infrastrukturları özündə cəmləşdirən müasir robotik infrastrukturunun tədarükünü əhatə edən çox milyonluq müqaviləni tanıtdı. Rəqəmsal sağlamlıq sisteminə dair qərar 2020-ci ildə qəbul olundu və həmin ildə də konqres tərəfindən qəbul edildi. Pentaqon Elm, Texnologiya, Mühəndislik və mexaniki fakültələrin əhəmiyyətli şəkildə təbliğ edir. Bu, universitetlərin və ali təhsil müəssisələrinin bu sahələrin araşdırılması və inkişaf etdirilməsi üçün inkişaf etdirildiyi zaman həmişə aydın olur. Pentaqon eyni zamanda, ictimaiyyət daxilində muxtar sistemlərin və Kəşfiyyat Agentliklərinin inkişaf etdirilməsi prosesini yaxşılaşdırmaq üçün araşdırma və inkişaf agentliklərini maliyyələşdirməyə çalışır.
2020-ci ildə Pentaqon ictimaiyyəti Müdafiə İnformasiya Sistemləri Agentliyi ilə birlikdə hökumətdəki bütün İnformasiya Texnologiyaları infrastrukturunu birləşdirmək məqsədi ilə birdəfəlik mükafatlı müqavilə başlatdılar. Rəhbərliyə görə, bu yüksək dəyərli müqavilənin əsas məqsədi bütün dövlət qurumlarını fəaliyyət göstərən İnformasiya Texnologiyaları müəssisələri ilə bir şəbəkədə birləşdirməkdir.
Hesablama sahəsində tətbiqetmə və proqram təminatlarının dizaynın müvafiq yarlıqlarda İnformasiya Texnologiyaları infrastrukturunun inkişafını və yerləşdirilməsini asanlaşdıran təməl bir təcrübədir. Bundan əlavə, mobil hesablama Pentaqonda çox əhəmiyyətlidir. Uzunmüddətli həll üçün tədqiqat və inkişaf agentlikləri vasitəsilə parlaq bir tədqiqata nail olmaq lazım idi. Small Business Innovation Research -fəaliyyətini Dəniz Hava Sistemləri Komandanlığında başlamış və üçüncü mərhələdə müqaviləyə layiq görülmüş şirkətdir.
Pentaqonun Texnologiya ilə bağlı İllik Büdcəsi
2020-ci ildə, bütün ölkənin spekulyasiya edilmiş büdcəsinin 4.7 trilyon olduğu bildirildi. Rabitə və informasiya texnologiyaları ilə əlaqədar fondlar mütərəqqi ildə (cari 2020) 53.36 milyard dollar təşkil etdi. İT büdcəsi texnoloji baxımından çox ölçülü intizamlılıqla əlaqəli iki böyük hissədən ibarət olan Pentaqon rəhbərliyinin texnoloji büdcəsini əhatə etmirdi. Pentaqonun 2021-ci ildəki büdcəsi 69 milyard da daxil olmaqla 671 milyard ABŞ dollarıdır.
İdarəetmədə gizli büdcə istifadəsinə baxmayaraq, Pentaqonun dünya miqyasında İnformasiya Texnologiyaları zirvələrinə çatmaq məqsədləri göz önündədir. Pentaqon xidmət alqoritmlərindən bulud hesablamaları infrastrukturuna, proqram təminatı və və əlaqədar protokollara qədər qurulmuş proqram təminatları sahələrində böyük investisiyalarını davam etdirir. İdarəetmə təşkilatı zəmanətli dəyişimə nail olmaq üçün texnologiyanı və özəl sektorları daha da dəstəkləmək üçün onları maliyyələşdirməyə sərmayə qoyur.
Texnoloji səmərəliliyin artması tədqiqatda parlaq araşdırma ruhunu və bununla əlaqədar inkişafı artırdı. Pentaqon dünyada texnoloji yeniliyi inkişaf etdirmək üçün tədqiqat və inkişafın (TƏ-İN) üzərində işləyən ən böyük idarəetmə təşkilatlarından biridir. Hesablama və texnologiya paradiqmasında tədqiqat və inkişaf, yeniliyə doğru idrak həllərini və bilikləri inkişaf etdirmək və kəşf etmək məqsədləri ilə tətbiq olunan və əsas tədqiqatların birləşməsini əhatə edən metodoloji təcrübə və fəaliyyətlərə səbəb olur. Pentaqon rəqəmsal transformasiyanı sürətləndirən tədris müəssisələrini maliyyələşdirməklə TƏ-İN-ə daha çox maliyyə qoyur.
Pentaqon rəhbərliyə və ictimaiyyətə adekvat həllər təqdim edilməsində Tədqiqat və İnkişaf departamentinin vacibliyini başa düşür. Pentaqonun 2019-cu ildə Tədqiqat və İnkişafa dair xərcləmə nisbəti 30 milyon dollar idi. Bu rəqəm daha sonra biraz da artdı və 2021-ci ildə artmağa davam edir. 2020/2021 maliyyə ili, 2020-ci ildən etibarən 2 milyard dollarlıq bir artımla TƏ-İN departamentini inkişaf etdirmək səylərini nümayiş etdirir. Pentaqonun 2025-ci ilə qədər araşdırma, inkişaf və qiymətləndirmənin artırılması və maliyyələşdirilməsi üçün 106,6 milyard dollar tələb etdiyi iddia edilir. Keçən illər ərzində Pentaqon texnoloji yenilikləri sürətlə dəyişdirmək üçün Amazon, REAN Cloud və bu kimi nüfuzlu müəssisələrlə əməkdaşlıq edir.
Pentaqon rəhbərliyi 1970-ci ildən bəri Tədqiqat və İnkişaf departamentinə və bununla əlaqəli təlimlərə müsbət qayğı göstəriblər. Tədqiqat və inkişaf müəyyən bir müəssisə, təşkilat və ya bir şirkət tərəfindən yeniliklərlə əlaqəli proseslər boyunca tətbiq olunan bir sıra fəaliyyətlər və gündəlik qaydalar kimi planlaşdırıla bilər.
Texnoloji yeniliklər xüsusilə bazar sahələrində tətbiq oluna bilmələri üçün daha sonralar qiymətləndirilmiş Tədqiqat və İnkişafın nəticəsidir. Bu nümunə şirkətlər miqyasında texnoloji yeniliklərin böyüməsində və ümumilikdə milli miqyaslandırma qabiliyyətində əhəmiyyətli rol oynayan təməl və tətbiqi tədqiqat və inkişaf bölmələrinə ayrılır. Tədqiqat və inkişafın əhəmiyyəti aşağıdakı bölmədə müzakirə olunub.
Pentaqonun idarəetmə heyətinin özəl şirkətləri maliyyələşdirməsi şirkətlərin tədqiqat və inkişafı mənimsəmələrinin nə üçün vacib olduğunu sübut edən dəlildir. Şirkətin (iş, firma və s.) miqyasına həmin müəssisənin öz işini inkişaf etdirmək potensialı kimi baxmaq olar. Tədqiqat və İnkişaf şirkəti böyümə miqyası və rəqabətlə müqavimət göstərmə yoluna apardığı üçün şirkətin təməlidir.
Mükəmməl texnoloji inkişaflarla bağlı tədqiqatlar vaxtında aparılmasa, texnologiyanın miqyası biznesi geridə qoya bilər. Yeni texnologiyalar tətbiq edən şirkət mövcud sistemi inkişaf etdirərək bazarda üstünlük qazanmaq şansını artırır. Bununla da şirkətin miqyasının müştəri spesifikasiyalarına cavab verən yeni məhsul xətləri səbəbilə böyüməsi və İnvestisiyaların Sürətlə qaytarılması (RoI) ehtimal olunandır. Bu şirkət miqyasının artmasına töhvə verən ‘Business Intelligence’ (iş zəkası) kimi texnoloji yeniliklərə aiddir.
Müasir hesablama şirkətləri, əməliyyat səmərəliliyinin artırılması və getdikcə artan rəqəmsal dünyada müştəri gözləntilərini qarşılamaq üçün texnoloji infrastrukturlarını inkişaf etdirmək üçün Tədqiqat və İnkişafın etibarlılığını göstərməyə davam edirlər. Tədqiqat və İnkişafın bu şirkətlərdə əsas marağı texnologiyada daha yaxşı nailiyyətlət əldə etmək və eyni sənaye zəminində nüfuz qazanmaqdır. Texnoloji yenilikçilik mövzusunda TƏ-İN investisiyaları sahəsində üstünlük göstərən böyük şirkətlər mövcuddur:
Pentaqon ABŞ-ın rəsmi idarəetmə orqanıdır. Tədqiqat və İnkişafa investisiya etmək ölkə vətəndaşlarının vəziyyətini və nəticə etibarilə iqtisadi artımı yaxşılaşdırmaq üçün əsas amildir. Tədqiqat müəyyən bir millətin iqtisadiyyatının böyüməsinə kömək edən mexanizm istehsalında novatorlar tərəfindən istifadə edilmiş bir yoldur. İqtisadi böyümə təhsilin üstünlüyünün ikili məhsuludur. Mühəndislik biliklərini ortaya qoymaq üçün universitetlərə təqdim olunmuş tədqiqat və inkişaf daha sonra işçi qüvvəsinə bölünür.
Texnoloji baxımdan tədqiqat və inkişaf dünya ölkələrində rəqəmsallaşdırma proseslərinin, xüsusilə kiber təhlükəsizlik, informasiya sistemləri, proqram təminatı və s. kimi sahələrdə təşviq edilməsi ilə nəticələnmişdir. Milli miqyasda isə tədqiqat və inkişafın təşviqi sadəcə məhsuldarlığı artırır. Təməl siyasət və strategiyalar vasitəsilə araşdırma və inkişafla vergi güzəştlərinin təşviq edilməsi baxımından Birləşmiş Krallıq yaxşı nümunədir.
Hökümət və ya daha dəqiq desək, milli rəhbərlik nəzarət olunan investisiyalara töhvə verən idarəetmə kanalları yaratdığı zaman texnologiya bazarları sağlam rəqabətə qovuşdu. Ölkədəki keyfiyyətə nəzarət ali təhsil müəssisələrində aparılan tədqiqat və inkişafın maliyyələşdirməsinin nəticəsidir. Pentaqonun texnoloji yenilikləri, texnoloji mərkəzləri və platformaları pulsuz məzmunla təmin edərək futuristik sərmayeçiləri dəstəkləmək üçün mənfəət gətirməyən tədqiqat, inkişaf və qiymətləndirmə idarəsi üçün ayrılmış büdcəsi var.
Müasir texnoloji sahədə Tədqiqat və İnkişaf fakültələri arasında əməkdaşlığı inkişaf etdirəcək sağlam strategiyalar tələb olunur. ABŞ-da yerləşən Pentaqon kimi qlobal inzibati qurumlar texnoloji dünyadakı yenilik prosesində Tədqiqat və İnkişafın əhəmiyyətini sübut ediblər. Qeyri-kommersiya qaydaları və yanaşmaları sayəsində Pentaqon Tədqiqat və İnkişafın universitetlərdə təbliğini təmin etmək üçün MIT (Massaçusets Texnologiya İnstitutu) kimi müxtəlif universitetləri dəstəkləyib və maliyyələşdirib.
Texnoloji sahələrə yeniliklər gətirmək üçün universitetlərlə ortaq olmalı olan 20-dən çox tədqiqat və inkişaf şirkətləri mövcuddur. Bununla birlikdə, universitetlər tədqiqat və inkişafda fəal iştirak edən şirkətlər arasında əməkdaşlığı təşviq etmək üçün aşağıdakı strategiya və siyasətləri qəbul etməlidirlər. Müəyyən bir universiteti tərəfdaşlığa doğru aparan hədəf qeyd olunmalıdır. İş zəkası sahəsində müxtəlif universitetlər rəqəmsal sahibkarlığa diqqət yetirməli, tədqiqat və bizness texnoloji infrastrukturunu inkişaf etdirmək amalında əlaqəli şirkətlərlə ortaq olmalıdırlar.
Universitetin göstəriciləri tədqiqat və inkişaf şirkətlərini cəlb edərək əməkdaşlığı hər zaman asanlaşdırmalıdır. MIT kimi bir qurum texnoloji inkişaflara ciddi diqqət ayıraraq bir çox tədqiqat və inkişaf firmasını cəlb etdi. MIT texnoloji yenilikdə ona görə üstünlük təşkil edir ki, universitetin əsas göstəriciləri sırf hesablama və İnformasiya Texnologiyalarının inkişafı ilə bağlıdır. Əməkdaşlıq formatları eyni zamanda niyə məhz həmin universitetin TƏ-İN şirkətlərinə uyğun olmasının xüsusi səbəblərini də əhatə etməlidir.
Bu yaxınlarda mən ATL Tech-dən olan həmkarlarımla birlikdə “nəyi” qərar verdik və “necə”-ni müzakirə etdik. Bununla demək istəyirəm ki, biz TƏ-İN şöbəsi açmağa qərar versək də, bunu tam olaraq “necə” edəcəyimizə qərar vermədik. Hətta əməkdaşlıq etmək üçün ən yaxşı yerli universitetlərdən biri ilə qısa bir müzakirə də apardıq. Bununla belə qərar verdik ki, əvvəlcə, ATL-in bunun formatını yaratmasına icazə verək və sonra bu işdə universitetin necə kömək edə biləcəyinə diqqət yetirək. Bu yanaşma universitet tərəfindən də qəbul edildi.
Hamımız bilirik ki, Azərbaycanda akademik mühit və sənaye arasında böyük bir uçurum var. Bu o deməkdir ki, bu ikisini bir araya gətirən hər hansı bir cəhd hökumət tərəfindən mədh edilə bilər və edilməlidir də. Dövlət və texnoloji sənaye koalisiyasının müzakirə olunduğu dəyirmi masaların birində aşağıdakıları təklif etdim: TƏ-İN-ə sərmayə qoyan və universitetlərlə ortaq olan şirkətlərə eyni miqdarda vergi güzəştləri tətbiq olunmalıdır. Yuxarıda qeyd etdiyim məqamlara əsasən, yeniliyin TƏ-İN-ın köməyi ilə nələrə gətirib çıxara biləcəyi aydındır. Yenə də, bu, sadəcə bir təklifir. Lakin, əgər biz həqiqətən neft və qaz tərəfindən şaxələnmək istəyiriksə, bu təklifi düşünməyə dəyər.
İT xidmətləri ixracatında yaxşı nümunələrindən biri Ukraynadır və aşağıda kyivpost.com saytında ağlımda ilişib qalan bir şeyi sizinlə bölüşmək istəyirəm;
Pandemiyaya baxmayaraq keçən il Ukraynada texnoloji xidmətlərə tələb yüksək idi. Ukrayna Milli Bankının (NBU) məlumatlarına görə, ölkənin informasiya texnologiyaları xidmətləri ixracatı 2020-ci ildə 20% artaraq 5 milyard dollara yüksəlib. Bu, 2019-cu ilə nisbətən bir qədər yavaş bir artım tempidir. 2019-cu ildə illik texnoloji ixracat 30% artaraq 4.17 milyard dollara çatmışdı.
İqtisadiyyat Nazirliyinə görə koronavirus böhranına qarşı texnoloji xidmətlər göstərən yerli şirkətlər nəqliyyat, turizm və ya maliyyə sənayesində çalışanlardan daha davamlı idilər. İT ixracatı il ərzində 853 milyon dollardan çox olarkən, ölkənin ümumi xidmət ixracatı 28,5% azalaraq 11,17 milyard dollar təşkil edib.
Ukrayna İT Assosiasiyasına görə, İT ilə əlaqəli xidmətlərə qlobal tələb yüksək olduğuna görə ölkənin texnoloji sektoru keçən il özünü çox tez toparladı. Bunu təmin etmək üçün Ukrayna şirkətləri öz xidmətlərini ixrac etdilər və hətta böhran şəraitində yeni vakansiyalar da açdılar. Hal-hazırda Ukraynada ən çox ixrac edilən xidmət İT-dir. Ölkənin 60.4 milyard dollarlıq mal və xidmət ixracatında% 8.3 payı var.
Bu kiçik nümunədə yenilik və texnologiyanın iqtisadiyyata əsas töhfə verənlərdən birinə çevrilə biləcəyini görə bilərsiz. Məncə, düşünməyə dəyər…
Tədqiqat və İnkişaf texnoloji sahədə müasir və ya yenilikçi ixtiranın özəyidir. Texnoloji inkişaflar, milli böyümə, şirkətin böyüməsi biznes və ümumi istehsal kimi bir çox sektorlarda fərdi böyümə ilə əlaqədardır. Bir biznesdə tədqiqat və inkişafın nəticəsində ortaya çıxan texnoloji innovasiya təkmilləşdirilmiş məhsul, müştəri təcrübəsi və keyfiyyət təminatlı xidmətlərin inkişafına səbəb olur. Bu isə, hər ilin sonu İnvestisiyanın geri qayıtmasına (RoI) zəmanət verir. Pentaqon kimi milli sektorlar, müxtəlif perspektivləri dəyişdirmək üçün xüsusilə də elm və texnologiya sahəsində tədqiqat və inkişafa etibar edirlər.
